27 nov 2016

Ne Dreamers kakasiwit ipanpa ne witz

11 millon tukniwan tik ESA tesu welit nemit tik uni taltechan. Yejemet ejkunimet. Tajku yejemet panuket tik ne ishku pal Meshijku. Sekin nakaket tik ne taltechan kwak ne visa tamik.

Ne achtumutaliani Obama kipalewij sejse yejemet. Yaja kipalewij ne pijpipil ne walajket iwan ne imiakwan. Yaja kiajkawki ma mutukaytalikan pal kianat se muchantilis tajtulchiwtuk. Wan yaja kiyankwilia ujumeshiwit. Itukay Deferred Action for Childhood Arrivals (DACA).

Ne DACA kiajkawa ka ne pijpipil yawit tamachtiluyan, welit tanejnentiat wan tekitit. Yejemet welit kichiwat ini wan te kakasiwit ka kintujtukat. Ne pijpipil mutukaytiat ne 'Dreamers' (temikini tik Nawat).

Achka 750,000 pijpipil nemit tik DACA. Muchi mumatit chanejket tik uni taltechan. Se takapiltzin inak, "Naja ninentuk nikan ashan 27 shiwit. Te niaw kanaj."

Ne achtumutaliani teishpejpentuk Donald Trump kipewaltia itatuktilis tik Enero 20, 2017.

Trump inak ka yawi kitamiltia DACA. Te aka kimati tay panus su kichiwa. Kwak yejemet mutukaytalijket tik DACA, pijpipil kitakamatit ne tajtuli katka. Kimakaket tamatilis ipanpa yejemet wan inmiakwan. Sekin inat ka ini weli kipalewia ne ESA ma kintalultikan ne Dreamers wan inmiakwan.

Tajtzin Obama kinawatij Tajtzin Trump ma mutali yultaketza wey ipanpa wan ma te kitamilti.

Tajtzin Trump weli kichia ma tami DACA pal kiane te kiyankwilia. Nusan weli kipewaltia wey tetujtukalis.

  • achtumutaliani presidente
  • -ajkawa dejar, permitir
  • ejkuni forastero, extranjero
  • ishku frontera
  • kakasiwi preocuparse
  • muchantilis residencia, domicilio
  • mutukaytalia enlistarse, inscribirse
  • naka quedar
  • -pewaltia empezar
  • tajtulchiwtuk legislado, legal
  • tajtuli ley
  • -takamati obedecer, respetar
  • -talultia correr (a alguien), perseguir
  • tamachtiluyan escuela
  • -tamiltia terminar
  • tanejnentia conducir
  • teishpejpentuk (estar) electo, elegido
  • tetujtukalis expulsión, deportación
  • -tujtuka expulsar, deportar
  • ujumeshiwit cada dos años
  • -yankwilia renovar
  • yultaketza pensar

No hay comentarios: